Jaki jest cel Twojej wypowiedzi?
Mówiąc, angażujesz zarówno energię swoją, ale też energię rozmówcy. Kierowanie do kogoś wypowiedzi to otworzenie wspólnej przestrzeni, która wymaga od innej osoby otwarcia granic w tym zakresie i wpuszczenie Cię z Twoimi słowami do siebie, do swoich uszu, swojego umysłu.
Bycie wysłuchanym to wielka rzecz. Słuchając, dajesz energię komuś, kto mówi.
Czy mówiąc do kogoś zdajesz sobie sprawę, że samym tym faktem wchodzisz w relację i czy ta osoba tego chce w takim zakresie jak Ty?
Trzy sita Sokratesa
Zapewne znasz 3 sita Sokratesa: Zanim cokolwiek powiesz, przesiej to proszę przez trzy sita. Zastanów się najpierw, czy to co masz do powiedzenia, jest na pewno, bez żadnych wątpliwości prawdą? Następnie sprawdź, czy to co chcesz powiedzieć jest dobre? I wreszcie, czy jest pożyteczne i konieczne, aby to powiedzieć?
Poziomy zaangażowania w komunikacji
Mówienie jest sztuką. Dobieranie słów jest sztuką. Słuchanie jest sztuką. Czy jednak zawsze musisz wkładać dużo wysiłku w To co i jak mówisz?
To zależy. Rozpoznać można różne poziomy zaangażowania w komunikacji, gdzie energia i inicjatywa przesuwa się pomiędzy mówiącym a słuchającym i w zależności od tego, dopasować można sposób komunikacji.
Dobrą praktyką może być poinformowanie słuchacza przed rozpoczęciem rozmowy, jakiego rodzaju zaangażowania od niego oczekujemy. W ten sposób ułatwimy mu dopasowanie się do rozmowy i dobór sposobu słuchania, analizowania treści, zapamiętywania szczegółów i reakcji zwrotnej - na takie, które będą adekwatne dla celu danej komunikacji.
Opowiadanie historii
Czasami chcemy po prostu wyrazić swoje myśli, zrelacjonować wydarzenia, podzielić się spostrzeżeniami, przeżyciami. Nie oczekujemy jednak od słuchacza żadnej akcji, żadnego działania, poza wysłuchaniem nas. Opowiadając historię dobieramy słowa, które dla NAS są najlepsze, opisujemy SWÓJ stan emocjonalny i SWOJE postrzeganie świata. To bardzo karmiące dla człowieka, jeśli rozmówca uważnie go wysłucha i uszanuje tę indywidualną historię.
Na co warto jednak zwrócić uwagę: zanim zaczniesz opowiadać historię upewnij się, czy rozmówca na pewno chce ją wysłuchać, czy ma na to czas i zgodę. Zaznacz swoje intencje. Zauważ, że energia w tym wypadku jest po Twojej stronie i jeśli opowiadasz historię, bądź wdzięczny za wysłuchanie i poświęcony Ci czas. Jeśli jasno powiesz na początku, że właśnie o to Ci chodzi, ułatwisz rozmówcy wejście w tę interakcję.
Wymiana informacji
Rozmowa polegająca na wymianie informacji, relacjonowanie jakiegoś ważnego dla obu stron wydarzenia, dzielenie się faktami, tworzeniu ustaleń, negocjacji, wymaga już zupełnie innego zaangażowania rozmówców i równowagi pośrodku. Jeśli mówisz o czymś znaczącym dla rozmówcy, uprzedź go o tym. Dzięki temu będzie mógł wprowadzić swój umysł w tryb aktywnego słuchania i rzeczywiście kodować wszystkie informacje. Z szacunku dla drugiej osoby, wypowiedzi w tym wypadku powinny być zwięzłe i dopasowane do sytuacji oraz do możliwości odbioru po stronie słuchacza.
Jeśli celem rozmowy ma być wymiana informacji, zastanów się, czy czasem przy okazji nie opowiadasz historii? Jeśli tak, to jak to wpływa na zdolność wyłuskania istotnych informacji przez Twojego rozmówcę?
Wyrażenie oczekiwania
Przesuwając dalej punkt energii w rozmowie dochodzimy do oczekiwania od rozmówcy jakiejś akcji, działania. W takim wypadku wyrażenie prośby, czy nawet czasem rozkazu, wiąże się konkretnym zaangażowaniem i wydatkowaniem energii po drugiej stronie. Wyrażając oczekiwanie wobec drugiej osoby, bądź tego świadomy, że wchodzisz w granice drugiej istoty i od niej będzie zależało, czy się do Twoich oczekiwań dostosuje.
Jeśli chcesz, by druga osoba coś zrobiła, coś powiedziała, w jakiś sposób zareagowała, powiedz jej o tym. Nie trzeba chyba tłumaczyć, jak destrukcyjne dla relacji jest przekazywanie oczekiwania w formie opowiadania historii. Świadczy o braku szacunku dla drugiej osoby, gdyż oprócz wyrażenia chęci akcji z drugiej strony, obciążamy ją jeszcze koniecznością wyłuskania z Twojej historii sedna i domyślenia się, o co nam naprawdę chodzi. To tyle, jeśli chodzi o to, jak się z takim sposobem komunikowania czuje druga osoba. Dla nas ważne jest jeszcze to, że taka komunikacja będzie nieskuteczna, bo trudno liczyć, ze druga strona rzeczywiscie sie domyśli, czego oczekujemy, a brak realizacji naszej prośby może stworzyć frustrację po naszej stronie. I konflikt gotowy. Znasz to?
Jak zadbać o skuteczną komunikację
Zanim cos powiesz, uświadom sobie: jaki jest cel tej komunikacji? jaki poziom zaangażowania oczekuję od rozmówcy? jaki ma być rozkład energii w tej rozmowie? czy moje oczekiwania od rozmówcy są uprawnione, czy będę go 'obciążać', przekraczając jego granice? czy rozmówca zna moje intencje i wie, jakiego poziomu słuchania i reagowania od niego oczekuję? na ile dobrany sposób komunikacji jest postawą szacunku?
Mówienie jest wielką sztuką.
Słuchanie też.
Relacja jest skarbem. Zadbaj o to.